Uchwała Nr XXV/227/2005 Rady Miejskiej w Moryniu z dnia 29 kwietnia 2005r w sprawie przyj ęcia

Plan Rozwoju Miejscowości

Nowe Objezierze

Gmina Moryń

na lata

2005 - 2008

SPIS TREŚCI:

Rozwój i odnowa obszarów wiejskich to jedno z najważniejszych wyzwań jakie stoją przed Polską w dobie integracji z unią Europejską. Zasadniczym celem jest wzmocnienie działań służących niwelowaniu istniejących dysproporcji w poziomie rozwoju obszarów wiejskich w stosunku do terenów zurbanizowanych.

Plany rozwoju miejscowości są częścią składową prowadzonych przez jednostki Samorządów Terytorialnych działań zmierzających do poprawy sytuacji gminy oraz sprzyjających długofalowemu rozwojowi gospodarczemu kraju, jego spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią Europejską.

Koncepcja rozwoju i odnowy wsi zakłada podejmowanie na tych terenach zróżnicowanej działalności gospodarczej oraz kształtowanie jej w sposób zapewniający zachowanie walorów środowiskowych i kulturowych, poprawę warunków życia poprzez rozwój infrastruktury oraz zapewnienie mieszkańcom i przedsiębiorcą dostępu do usług, a także rozwój funkcji kulturowych i społecznych.

Rozwój wsi, w przypadku miejscowości Nowe Objezierze (Gmina Moryń) będzie polegać w pierwszym etapie na realizacji następujących zadań:

Gmina Moryń (powierzchnia 124 km²) położona jest w południowo-zachodniej części województwa zachodniopomorskiego na pograniczu Pojezierza Myśliborskiego i Równiny Gorzowskiej. Jest gminą rolniczo-turystyczną. Charakteryzuje się bogatymi zasobami środowiska przyrodniczego i kulturalnego. Około 20 % obszaru Gminy leży w granicach Cedyńskiego Parku Krajobrazowego, natomiast pozostała część wchodzi w skład otuliny parku.

Gmina Moryń obejmuje miasto Moryń i 9 sołectw: Gądno, Witnica, Bielin, Stare Objezierze, Nowe Objezierze, Klępicz, Przyjezierze, Dolsko, Mirowo.

Moryń jest siedzibą organów Gminy. Centralnie położony, od wschodu graniczy z wodami jednego z najgłębszych jezior w Polsce - jeziorem Morzycko.

Lasy to około 27% ha powierzchni gminy między innymi: Park i otulina Cedyńskiego Parku Krajobrazowego. Można tu wypoczywać nad wodą, uprawiać wędkarstwo, żeglarstwo, wędrówki piesze i rowerowe, jeździć konno (Bielin, Stare Objezierze).

Moryń jest lokalnym węzłem dróg do Cedyni, Mieszkowic, Chojny, przez wieś Witnica przebiega droga krajowa do Szczecina. Bliskość Berlina (ok. 70 km) sprzyja rozwojowi turystyki i współpracy z młodzieżą Niemiecką i Polską. Przez gminę przebiega linia kolejowa Szczecin-Kostrzyn.

Rozwój gospodarczy gminy Moryń związany jest z rozwojem funkcji rolniczych i turystycznych. W gminie Moryń przeważają gleby bonitacyjne klas IIIa, IIIb i IVa, występujące na obszarze całej gminy. Podstawowe problemy rolnictwa w gminie Moryń związane są z procesami przemian własnościowych, obszarowych, organizacyjnych i produkcyjnych rolniczego sektora publicznego i prywatnego. Utrudnia to dostosowanie się rolnictwa do nowych warunków gospodarki rynkowej. Brak zakładów przemysłowych sprawia, że gmina jest ekologicznie czysta.

Ludność miasta i gminy Moryń na dzień 31 grudnia 2003 r. wynosiła ogółem 4.507 osób (w tym kobiety 2 306, mężczyźni 2 201 osób), w poszczególnych miejscowościach zamieszkiwało:

Tabela nr 1: Ludność gminy Moryń wg miejscowości

Źródło: Na podstawie danych UM Moryń

W poszczególnych kategoriach wiekowych w gminie ilość ludności przedstawia się następująco:

Tabela nr 2: Ludność gminy Moryń wg grup wiekowych

Gmina Moryń jest gminą, w której istniało kilka PGR-ów. Z tego też względu istnieje tutaj znaczne bezrobocie. Innymi przyczynami wpływającymi na wysoką liczbę bezrobotnych są między innymi: wyż demograficzny, załamanie się handlu na przygranicznym targowisku w Osinowie Dolnym, stagnacja w cyklu koniunkturalnym w skali kraju. Na koniec roku 1998 wskaźnik bezrobocia w gminie sięgał 13%, zaś w latach następnych sukcesywnie rósł, osiągając na koniec roku 2003 poziom 23,2%. Zestawienie wskaźników opisujących bezrobocie w gminie Moryń w powiecie gryfińskim prezentuje tabela nr 3

Tabela nr 3: Wskaźniki opisujące bezrobocie w gminie Moryń

i powiecie gryfińskim w latach 1998 - 2003

Źródło: na podstawie danych PUP Chojna.

Analizując liczbę bezrobotnych w latach 1998-2003, zauważyć należy, że sukcesywnie ona rośnie. W żadnym roku nie zanotowano spadku liczby bezrobotnych. W gminie Moryń odsetek liczby bezrobotnych zamieszkujących na wsi jest większy niż zamieszkujących w mieście. Większość z bezrobotnych w badanym okresie to osoby bez prawa do zasiłku. Zestawienie danych na temat struktury bezrobotnych w sześciu poprzednich latach prezentuje tabela nr 4

Tabela 4: Struktura bezrobotnych w gminie Moryń w latach

1998 - 2003

Źródło: Na podstawie danych PUP Chojna.

Według danych GUS, struktura zatrudnienia w gminie Moryń w roku 1999, przedstawiała się następująco:

Wykres nr 1: Struktura zatrudnienia w gminie Moryń wg stanu

na 1999r.

Źródło: Na podstawie danych GUS.

Największy odsetek pracujących w gminie Moryń, to zatrudnieni w segmencie usług nierynkowych. Są to głównie pracownicy instytucji publicznych (np.: Urząd Miejski, szkoły, MOK, DPS, itp.). Duży odsetek stanowi grupa osób zatrudnionych w podmiotach zaliczanych do sekcji rolnictwa (23%), jak również w sekcji dotyczącej przemysłu i budownictwa (również 23%). W zestawieniu nie zostały uwzględnione indywidualne gospodarstwa rolne, co mogłoby znacząco wpłynąć na zmianę proporcji w strukturze zatrudnienia.

Pierwsza pisemna wzmianka na temat położonej 5 km na zachód od Morynia miejscowości zamieszczona została 22 maja 1311 roku w akcie nadania praw klasztorowi w Cedyni, gdzie miejscowość nazwana została Wubiser. W księdze ziemskiej Nowej Marchii z 1337 roku miejscowość określona została mianem “Deutonica Bobiesern”, czyli wieś niemieckich osadników z 54 zagrodami.

W późniejszym okresie miejscowość stała się własnością klasztoru, który utworzył na terenie wsi folwark, który podlegał w roku 1718 wraz z 20 zagrodami chłopskimi urzędowi w Cedyni. Pojawia się również wzmianka o 10 dalszych rolnikach /dwóch o nazwisku Grunne, czterech o nazwisku Moritz, jeden nazywający się Leben, trzech o nazwisku Kohler/ - wszyscy z trzema bądź czterema działkami. Ponadto 6 chłopów małorolnych /Grunne, Blumke, Klehmer, Rober, Otterstein i Linckhaus/. Do tego młyn, pasterz oraz tartak - każde z jedną działką i budynkiem. Jak mówią zapiski gospodarz i karczmarz Grunne rozdarował zgodnie ze wzmianką 54 T piwa /1T = 114,5/.

28 kwietnia 1800 roku oraz 17 maja 1808 roku dwa wielkie pożary zniszczyły część wsi. Po roku 1840 folwark wraz z blisko 417 hektarami sprzedany został rodzinie von Arnim. Później nabyła go rodzina von Levetzow.

Kościół zbudowany z ciosów granitowych w drugiej połowie XIII wieku, do roku 1659 filia kościoła w Klein Wusbiser /dzisiejsze Stare Objezierze/, a później parafia. W latach 1898 - 1902 rozebrany i odbudowany. Z pierwotnej późnoromańskiej budowli pozostał wewnątrz jedynie granitowy portal, rzeźbiony ołtarz szafkowy z godnymi obejrzenia figurami, pochodzi z XVI wieku /obecnie ołtarz znajduje się w Katedrze Szczecińskiej. W XIV i XV wieku w Nowym Objezierzu mieszkali członkowie ugrupowania religijnego Waldenser, co przyczyniło się do nazwania miejscowości “wsią heretyków”. Ten ruch religijny, który pojawił się w roku 1393 w niezamożnych nadodrzańskich wsiach /z główną siedzibą w Nowym Objezierzu/, mimo prób tłumienia go przez Inkwizycję przybierał na sile i według wielu historyków stał się zaczątkiem idei protestanckich, które ogarnęły Niemcy w XVI wieku.

Późniejszy superintendent generalny Kościoła Ewangelickiego na Śląsku dr Dawid Erdmann, urodzony w roku 1821 w Gustebiese spędził swoje dzieciństwo od pierwszego roku życia w Nowym Objezierzu. Już jako mały chłopiec musiał pomagać ojcu w pracy w gospodarstwie, ale ponieważ był bardzo uzdolnionym dzieckiem, dzięki poparciu miejscowego księdza i nauczyciela w wieku 13 lat rozpoczął naukę w gimnazjum w Konigsbergu /dzisiejsza Chojna/, które ukończył w 1843 roku z wyróżnieniem. Następnie studiował teologię w Berlinie i w Halle wreszcie został wykładowcą na uniwersytecie w Królewcu w Prusach Wschodnich, a od roku 1864 był Intendentem Generalnym Kościoła Ewangelickiego we Wrocławiu.

Obszar wsi przed II wojną światową obejmował 1010,5 ha i wraz z Lackower Muhle wieś liczyła 310 mieszkańców /17 maja 1939r./. Obecnie Nowe Objezierze zajmuje powierzchnie 672 ha. Kiedy 2 lutego 1945 roku zbliżały się czołgi Armii Czerwonej, zaczęto przewozić zakwaterowanych we wsi ewakuowanych do Cedyni. Jednak, kiedy wozy wróciły stamtąd, w miejscowości byli już sowieckie oddziały i tylko nielicznym udało się uciec. Dla wszystkich pozostałych mieszkańców rozpoczął się okres potwornego cierpienia. Wielu straciło życie lub zostało wywiezionych. Pozostała ludność przeżyła deportację w lecie 1945 roku.

W grudniu 1892 roku zakończono budowę linii kolejowej Godków - Siekierki przez Nowe Objezierze. W latach sześćdziesiątych podwieszono złącza telegraficzne i został ułożony kabel telefoniczny na odcinku Godków - Siekierki przez Nowe Objezierze.

Nowe Objezierze wchodzi w skład parafii Klępicz, do której należą jeszcze miejscowości: Stare Objezierze i Żelichów.

Do roku 1999 funkcjonowała stacja PKP.

Liczbę mieszkańców sołectwa w poszczególnych kategoriach wiekowych przedstawia tabela nr 5.

Tabela nr 5: Ludność sołectwa Nowe Objezierze

wg grup wiekowych

(grudzień 2004r.)

Źródło: Na podstawie danych UM w Moryniu

Ze względu na brak dużych zakładów pracy bezrobocie jest wysokie, bez pracy na koniec roku 2004 (wg danych PUP w Chojnie) jest 21 osób w tym 12 kobiet, a ogólnie z prawem do zasiłku zarejestrowane są 2 osoby, co stanowi 9,5% ogółu bezrobotnych.

Grupą najbardziej zagrożoną skutkami dezaktywacji zawodowej są młodzi bezrobotni. Frustracja, obojętność, zahamowanie rozwoju osobowości, obniżenie aspiracji edukacyjnych, lęk o przyszłość, które cechują tą grupę mogą w rezultacie prowadzić do alkoholizmu, narkomani i przestępczości.

INFRASTRUKTURA:

SPORT I REKREACJA:

Sołectwo Nowe Objezierze nie posiada organizacji sportowo - rekreacyjnej. Część młodzieży zrzeszona jest w klubach sportowych w sąsiednich miejscowościach. Na terenie sołectwa brakuje obiektów sportowych.

GOSPODARKA:

Na terenie sołectwa funkcjonuje 33 gospodarstw rolnych o łącznej pow. 518,84 ha, co daje średnią na gospodarstwo 15,73 ha. Są to gospodarstwa nastawione głównie na produkcję roślinną (zboża).

W Nowym Objezierzu są dwa podmioty prowadzące działalność tj.:

Lista zadań obejmujących zmiany w strukturze gospodarczej obszaru, w tym zasady kształtowania rolnej i leśnej przestrzeni produkcyjnej:

- tworzenie i rozwój warunków dla rozwoju turystyki, poprzez poprawę stanu technicznego obiektów sportowo-rekreacyjnych, budowę nowych obiektów infrastruktury turystycznej, oraz współpracę z gminami sąsiednimi i miastami niemieckimi landów wschodnich w zakresie promocji walorów turystycznych.

- przeprowadzenie remontu i doposażenie świetlicy wiejskiej wraz a adaptacja podpiwniczenia w Nowym Objezierzu.

W latach 2005-2008 planuje się realizację następujących zadań:

Przedmiotem inwestycji jest remont kapitalny świetlicy wiejskiej oraz wyposażenie jej w sprzęt potrzebny aby spełniała ona funkcje społeczno-kulturalne. Budynek jest parterowy, posiada podpiwniczenie. W połowie stanowi własność prywatną (lokal mieszkalny). Powierzchnia części stanowiącej świetlicę wynosi 83,5 m² w tym: korytarz 9 m², łazienka z ubikacją i kuchnia 11,5 m², pokój 36 m², pokój 27 m², oraz podpiwniczenie o powierzchni 85,5 m².

Kontynuacja budowy chodnika

Zadanie polegać będzie na kontynuacji budowy chodnika. Od roku 1999 z budżetu sołectwa zakupywano kostkę brukową. W roku 2004 rozpoczęto budowę chodnika.

Źródła finansowania zadań objętych Programem Rozwoju Sołectwa Nowe Objezierze:

Funduszem strukturalnym, którego środki planuje się wykorzystać na w/w zadania, jest Europejski Fundusz Orientacji i gwarancji Rolnej - Sekcja Orientacji w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego pt. „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich”, Priorytet II - „Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich”, Działanie - „Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego wsi” oraz/lub INTERREG III A, CIP Meklemburgia-Pomorze Przednie/Brandenburgia / Województwo Zachodniopomorskie, Priorytet D: Rozwój wiejski.